Alergia na roztocza kurzu domowego – objawy i leczenie. Jak ograniczyć kontakt z alergenem?

Alergia na roztocza jest tak naprawdę uczuleniem na mikroskopijne pajęczaki, obecne w kurzu domowym. Niezależnie od tego, jak często sprzątasz, możesz mieć pewność, gromadzą się w materacach czy dywanach. Sprawdź, jak walczyć z uczuleniem!

Kichanie, katar, kaszel, łzawiące oczy, a nawet astma to możliwe objawy jednej z najczęściej występujących alergii – wrażliwości na roztocze kurzu domowego. Co ciekawe, najwięcej mikroorganizmów zasiedla twoje łóżko. Szacuje się, że 1 gram kurzu osiadający na twoim materacu jest schronieniem dla około 3000 osobników. Te pajęczaki nie są jedynym składnikiem roztocza. Znajdują się tam również inne alergeny – pyłki roślin, sierść zwierząt, odchody mikroorganizmów, grzyby. Wszystkie mogą powodować nieprzyjemne objawy u wrażliwych osób. Alergia tego rodzaju bywa naprawdę męcząca, a walka z nią jest wyjątkowo trudna – jak bowiem pozbyć się z domu kurzu? Czy znajdzie się jakieś rozwiązanie tego problemu? Aby się tego dowiedzieć, czytaj nasz tekst!

Alergia na roztocza – czym się objawia?

Objawy alergii na roztocza mogą być różne, dlatego warto uporządkować możliwe symptomy.

1. Są to przede wszystkim dolegliwości ze strony dróg oddechowych – zatkany nos, wodnisty katar, kaszel, pogorszenie węchu.
2. Choroba powoduje zaczerwienienie, łzawienie i swędzenie oczu, zaburzenia snu i pogorszenie koncentracji.
3. W najgorszym przypadku alergia może prowadzić do rozwoju astmy oskrzelowej.
4. U osób wyjątkowo wrażliwych pojawiają się czasem zmiany skórne w postaci wyprysku atopowego.
5. Symptomy u każdego są inne – może to być alergiczny nieżyt nosa lub alergiczne zapalenie spojówek.

Jeśli podejrzewasz u siebie reakcję na alergeny, wybierz się do specjalisty. Lekarz zleci testy alergiczne lub bardziej zaawansowane badania prowokacyjne, by potwierdzić lub wykluczyć chorobę.

Czym są roztocza?

Na pewno słyszałeś o mikroorganizmach bytujących w każdym domu, których co prawda nie widać (osiągają wielkość około 0,4 mm), ale które mogą być przyczyną twojego gorszego samopoczucia. Te małe stworzenia mają 8 odnóży i przezroczyste ciała. Promienie słoneczne zabijają je, dlatego osoby z alergią na roztocza powinny np. często wystawiać pościel na zewnątrz, zwłaszcza w słoneczne, ciepłe dni.

Czym żywią się roztocza?

Dlaczego te organizmy upodobały sobie ludzkie domostwa? Należą do tzw. keratofagów, dla których podstawę pożywienia stanowi m.in. złuszczony naskórek ludzi i zwierząt. 150 mg ludzkiego naskórka wystarczy, by 3000 osobników mogło przetrwać nawet przez 3 miesiące. Każdy człowiek traci w ciągu doby około 1 gram naskórka. Jak łatwo zauważyć, ludzkie siedliska to dla tych stworzeń idealne miejsce do życia.

Dlaczego roztocze uczula?

Osoby wrażliwe reagują na alergeny roztoczy, ale co tak naprawdę uczula? Przede wszystkim odchody roztoczy kurzu domowego, w których znajduje się białko Der p 1 i Der f 1. To bardzo silne alergeny, które unoszą się w powietrzu. Gdy są wdychane, wywołują niepożądaną reakcję układu odpornościowego. Chorobę mogą spowodować także tzw. wylinki, czyli fragmenty ciała pajęczaka. Te jednak znacznie rzadziej przyczyniają się do wystąpienia objawów.

Roztocze kurzu domowego – idealne warunki do życia

Można wyróżnić aż 46 tys. gatunków roztoczy, co nie oznacza, że każdy z nich jest dla człowieka groźny. Specjaliści tłumaczą, że największe znaczenie dla alergików mają mikroorganizmy żyjące w kurzu (z rodziny Pyroglyphidae). Na tempo wzrostu populacji i jej liczebność wpływa przede wszystkim wilgotność względna oraz temperatura powietrza (optymalna to 23℃). Ekstremalnie wysokie temperatury i te bardzo niskie skracają czas życia tych mikroorganizmów.

• zaledwie dobę wytrzymują przy 45℃;
• w 80℃ przeżyją tylko 5 minut;
• przy -25℃ długość ich życia wynosi 6 godzin.

Optymalna wilgotność powietrza dla roztoczu waha się w granicach 75-80%, jednak organizmy te giną, gdy parametr osiąga wartość powyżej 85%.

Roztocze kurzu domowego a pory roku

Roztocze kurzu domowego jest najbardziej aktywne latem i jesienią, więc właśnie wtedy mogą nasilić się niepożądane objawy. Zimą warunki bytowania są dla nich mniej sprzyjające, dlatego populacja roztoczy nieco się zmniejsza. Nie oznacza to jednak, że twoje problemy zdrowotne znikną. Słabsza wentylacja powietrza wpływa bowiem niekorzystnie na wrażliwe osoby. Pamiętaj również, że więcej mikroorganizmów możesz spotkać w starym budownictwie, w zawilgoconych mieszkaniach. Opisywane alergeny chętniej kolonizują domy drewniane niż murowane.

Jak pozbyć się roztoczy?

Jeśli zaobserwujesz u siebie objawy alergii na kurz, musisz jak najszybciej postarać się zminimalizować nagromadzenie roztoczy w swoim otoczeniu. Pamiętaj, że żadne działania nie pomogą ci całkowicie wyeliminować kurzu, który jest wszechobecny, uwielbia tapicerowane meble, książki czy pościel. Osoby z alergią mogą odczuwać nasilenie objawów w różnym czasie, zarówno latem, jak i w sezonie grzewczym.

Co możesz zrobić?

Aby ograniczyć źródło alergii na roztocza, regularnie sprzątaj i wietrz pomieszczenia. Roztocza kurzu domowego możesz usunąć, stosując się do poniższych porad:

• przynajmniej raz w tygodniu pierz pościel;
• zadbaj o odpowiednią temperaturę i wilgotność powietrza (ok. 45%);
• nie stosuj nawilżaczy powietrza;
• wybierz odkurzacz z filtrem hepa;
• do sprzątania wykorzystuj mokre ściereczki;
• zrezygnuj z dywanów, ciężkich kotar i narzut;
• pierz regularnie maskotki;
• książki trzymaj w zamykanych szafkach.

Jeśli jesteś właścicielem zwierząt domowych, odkurzaj codziennie, by usuwać gromadzącą się sierść pupila. Osoby z silnymi objawami mogą poprosić pozostałych domowników o sprzątanie, by nie narażać się na dodatkową ekspozycję na uczulające białko.

Leczenie alergii na roztocza

Pierwszy krok to wykonanie badań, które zleca alergolog. Potwierdzona alergia wymaga leczenia. Często lekarz przepisuje leki antyhistaminowe, które pomagają minimalizować uciążliwe objawy, np. ze strony układu oddechowego. Inną dostępną metodą jest odczulanie, czyli immunoterapia. Polega na podawaniu pacjentowi coraz większych dawek alergenu w postaci zastrzyku lub leków doustnych. Proces odczulania trwa kilka lat.

W celu złagodzenia objawów alergii na roztocze stosuje się także krople obkurczające naczynia krwionośne w nosie, preparaty do oczu i kortykosteroidy. Wciąż jednak najskuteczniejszym sposobem walki z alergią jest unikanie alergenów, czyli częste sprzątanie (zwłaszcza tam, gdzie może gromadzić się kurz).

Uczulenie na kurz – częstotliwość występowania

Szacuje się, że tego rodzaju nadwrażliwość jest jedną z częściej występujących alergii w Polsce. Dotyka niemal co trzeciego mieszkańca kraju. Powodem jest głównie to, że szkodzących mikroorganizmów nie można całkowicie wyeliminować. To właśnie nadmiar zanieczyszczeń może doprowadzić do rozwoju choroby (również astmy). Największe ilości alergizujących mikroorganizmów zaobserwowano w sypialni, dlatego też uciążliwe objawy możesz zauważyć zwłaszcza po przebudzeniu.

Choć leczenie tej przypadłości jest wyjątkowo trudne, dobre efekty przynosi profilaktyka. Możesz również spróbować stosowania specjalistycznych środków. Neutralizery pomagają pozbyć się alergenów. Rozpylaj je w tych miejscach, w których najczęściej zalegają zanieczyszczenia tego rodzaju np. w sypialni lub pokoju dziecinnym. Niektóre preparaty zmniejszają aktywność mikroorganzimów, co może znacznie poprawić ci komfort życia z uczuleniem na roztocza. Staraj się także nie otaczać przedmiotami, przez które znacznie zwiększy się liczebność roztoczy, a tym samym prawdopodobieństwo rozwoju alergii.