Alergia na kurz. Objawy, przyczyny i leczenie uczulenia na kurz

Alergia na kurz wiąże się z licznymi nieprzyjemnymi objawami – zwłaszcza bezpośrednio po przebudzeniu. Odpowiadają za nie mikroskopijne organizmy – roztocze produkujące białka o właściwościach uczulających. Jak walczyć z uczuleniem na roztocza?

Alergia jest nieprawidłową reakcją układu immunologicznego na alergeny, które traktowane są przez organizm podobnie jak wirusy czy bakterie. Próba zwalczenia intruza wiąże się z wystąpieniem wielu uciążliwych objawów, najczęściej w układzie oddechowym. Alergik skarży się na uporczywy katar, wodnistą wydzielinę z nosa, łzawienie i świąd oczu. Zdarzają się również problemy skórne i duszności. Podawanie leków przeciwhistaminowych pomaga łagodzić objawy, jednak duże znaczenie ma utrzymanie czystości w domu.

Jak radzić sobie z alergią na roztocze kurzu domowego? Czy istnieją skuteczne domowe sposoby?

Alergia na kurz domowy – co to takiego?

Alergia na kurz to tak naprawdę uczulenie na roztocze bytujące w kurzu (mikroorganizmy zwane są potocznie roztoczami). Te pajęczaki mikroskopijnej wielkości produkują około 30 różnych białek, które wykazują właściwości alergizujące. Najsilniejsze z nich znajdują się w odchodach roztoczy – to Der p 1 oraz Der f 1. Oczywiście musisz pamiętać, że kurz domowy zawiera także pyłek, sierść zwierząt oraz zarodniki pleśni, czyli znacznie więcej alergenów. Najwięcej pajęczaków znajduje się w materacach, dywanach, zasłonach, wykładzinach, kołdrach i poduszkach (ogólnie w pościeli), tapicerowanych meblach, a także pluszowych zabawkach. Są więc wszędzie tam, gdzie lubi gromadzić się kurz.

Czym są roztocza? Idealne warunki bytowania

Idealne warunki do życia dla tych mikroorganizmów to temperatura w okolicy 20-25℃ oraz wilgotność powietrza na poziomie 60-80%. Roztocze żywi się złuszczonym naskórkiem ludzkim, zwierzęcym, a także zarodnikami grzybów. 150 mg ludzkiego naskórka stanowi wystarczającą ilość pokarmu dla około 3000 osobników przez okres 3 miesięcy. Liczebność roztoczy w kurzu zmienia się w zależności od pory roku i panujących w mieszkaniu warunków. Musisz pamiętać, że im większe stężenie alergenów, tym silniej odczujesz uciążliwe objawy uczulenia. Roztocze nie lubi chłodu i niskiej wilgotności (ginie, gdy spada do 30%), a także temperatur powyżej 55℃. Z tego powodu zaleca się wietrzenie pościeli latem, gdy świeci słońce, a temperatura rośnie.

Objawy alergii na kurz

Kontakt z alergenem powoduje wystąpienie nieprzyjemnych dolegliwości. Choć liczebność roztoczy zwiększa się w okresie od maja do sierpnia, najbardziej uciążliwe objawy towarzyszą alergikom jesienią i zimą, gdy czas przebywania w zamkniętym pomieszczeniu znacznie się wydłuża. Jak rozpoznać alergię? Objawy alergii na roztocza to m.in.:

• nieżyt nosa – uczucie zatkania, wodnista wydzielina, kichanie, swędzenie;
• zaczerwienienie, świąd, łzawienie oczu, zapalenie spojówek;
• zmiany skórne – zaczerwienienie, grudki, pęcherzyki;
• bóle głowy;
• zmęczenie;
• zaburzenia snu;
• ucisk w klatce piersiowej, duszności.

Objawy uczulenia na roztocza mogą przypominać niekiedy przeziębienie. Możliwe jest również wystąpienie alergii krzyżowej, np. po zjedzeniu krewetek czy ślimaków. Przeczytaj artykuł o krewetkach w ciąży: https://lupiko.pl/krewetki-w-ciazy.

W tym przypadku osoba uczulona będzie mieć objawy alergii pokarmowej.

Diagnostyka i leczenie alergii

Jak sprawdzić, czy jesteś uczulony na alergeny roztoczy? Jedną z metod diagnostycznych jest przeprowadzenie testów alergicznych skórnych. Alergolog może również zlecić badanie z krwi polegające na sprawdzeniu poziomu przeciwciał IgE. Stwierdzona alergia wymaga leczenia, zwłaszcza jeśli objawy są bardzo męczące. Najczęściej stosowane są leki antyhistaminowe, krople obkurczające naczynia krwionośne w nosie, a czasem niezbędne jest podanie kortykosteroidów.

Immunoterapia

Odczulanie polega na podawaniu określonych dawek alergenów w celu wytworzenia swoistej odporności. Mogą to być iniekcje podskórne, ale także preparaty podjęzykowe lub doustne. Ten rodzaj leczenia wymaga czasu – odczulanie trwa kilka lat i prowadzi do złagodzenia lub całkowitej eliminacji objawów alergii.

Jak sobie radzić z uczuleniem na kurz?

Nie ma skutecznej metody, która pozwoli pozbyć się roztoczy całkowicie, można jednak próbować zmniejszać ilość kurzu w mieszkaniu, a przez to łagodzić nieprzyjemne objawy. By w jak największym stopniu wyeliminować roztocze kurzu domowego, musisz pamiętać o kilku zasadach:

• pierz pościel w temperaturze 60℃, wymieniaj ją raz w tygodniu;
• zrezygnuj z dywanów, kotar, narzut oraz innych przedmiotów będących siedliskiem alergenów kurzu domowego;
• wybierz odkurzacz z filtrem HEPA;
• nie odkurzaj sam, poproś, aby robił to ktoś inny;
• wycieraj kurz, używając mokrej szmatki;
• często wietrz mieszkanie;
• przechowuj koce, kołdry itp. w specjalnych pokrowcach;
• utrzymaj odpowiednią temperaturę oraz wilgotność powietrza (22℃ i 40-45%);
• pamiętaj, że roztocze ginie w wysokiej temperaturze, dlatego wietrz pościel, gdy jest ciepło;
• przechowuj książki w zamykanym regale;
• pierz regularnie pluszaki w wysokiej temperaturze;
• wypróbuj neutralizator alergenów kurzu.

Powikłania alergii

Szacuje się, że niemal 6 milionów Polaków cierpi z powodu alergii na roztocze. To jedna z częściej występujących alergii w Polsce. Objawy potrafią nie tylko utrudnić normalne funkcjonowanie, ale często prowadzą do rozwoju poważniejszych schorzeń, jak astma oskrzelowa. Pierwsze objawy mogące sugerować tego typu problemy to ostre napady duszności czy świszczący oddech. Chorzy muszą zwrócić szczególną uwagę na unikanie kontaktu z alergenem. Objawy może również nasilać wdychanie dymu papierosowego oraz innych zanieczyszczeń.

Choroba dróg oddechowych u dzieci

Astma alergiczna najczęściej rozwija się u dzieci, nierzadko następuje to już w pierwszych latach życia, gdy tylko zaistnieją odpowiednie czynniki środowiskowe. Oczywiście musisz pamiętać, że dużą rolę odgrywa tu obciążenie genetyczne – jeśli rodzice są alergikami, prawdopodobieństwo zachorowania dziecka wzrasta. Choroba rozwija się, gdy organizm zetknie się z określonym alergenem. Bardzo często przyczyną alergii oraz astmy są właśnie alergeny roztocza kurzu. Niekorzystne czynniki drażnią śluzówki, która w pewnym momencie zaczyna reagować nadmiernie. To właśnie wtedy pojawiają się pierwsze objawy alergii. Kontakt z alergenem powoduje produkcję przeciwciał IgE (białek). Te łączą się z komórkami, np. bazofilami, a przy kolejnym zetknięciu się z czynnikiem uczulającym uwalniają substancje odpowiedzialne za rozwój stanu zapalnego.

Nasilenie astmy oskrzelowej

Każdy kolejny kontakt z substancją uczulającą prowadzi do skurczu oskrzeli, rozszerzenia naczyń krwionośnych, obrzęku błony śluzowej oraz zwiększenia produkcji śluzu. Błona śluzowa zostaje uszkodzona, a zakończenia nerwowe są nieustannie drażnione, co jest bezpośrednią przyczyną ataku astmy. To przede wszystkim uczucie duszności oraz napady kaszlu. Nieleczona choroba prowadzi do zmian w budowie oskrzeli – m.in.: zwężenia światła oskrzeli. Ataki astmy pojawiają się przy kontakcie z alergenem, ale także podczas infekcji wirusowej, nadmiernego wysiłku fizycznego czy też na skutek nagłej zmiany warunków atmosferycznych.

Nasilenie objawów alergii

Nasilenie objawów alergii możesz obserwować zaraz po przebudzeniu, ale także podczas sprzątania mieszkania. Alergia tego rodzaju charakteryzuje się tym, że męczące symptomy powinny ustąpić zaraz po wyjściu na zewnątrz. W sezonie grzewczym objawy również mogą się nasilać, ponieważ wzrasta temperatura oraz wilgotność powietrza, a chorzy znacznie więcej czasu spędzają w domu.

Choć alergia na roztocza jest wyjątkowo uciążliwa i męcząca, istnieją sposoby łagodzenia dolegliwości i walki z alergenami. Nie usuniesz ich całkowicie, jednak stosowanie się do kilku podstawowych zasad powinno ci pomóc. Pamiętaj, że kluczowe jest utrzymanie porządku w mieszkaniu i stosowanie się do zaleceń lekarza prowadzącego. Jeśli podejrzewasz uczulenie, koniecznie wykonaj testy. Diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia oraz działań profilaktycznych może zapobiec poważniejszym komplikacjom.