Czy to alergia na salicylany w aspirynie? Sprawdź, czy masz nietolerancję kwasu salicylowego i uczulenie na salicylany!

Alergia na salicylany (estry kwasu salicylowego) to poważny problem. Czasem sięgnięcie po aspirynę może być dla uczulonych potencjalnie niebezpieczne! Sprawdź, czym grozi alergia na salicylany w lekach i jak się objawia. Przeczytaj!

Naturalne estry kwasu salicylowego występują w produktach spożywczych – warzywach, owocach, przyprawach. Do reakcji alergicznych najczęściej dochodzi po zażyciu leków o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, które zawierają tę substancję. Ponadto, salicylany można znaleźć także w składzie wielu kosmetyków. Uczulenie może doprowadzić do zmian skórnych, ataków astmy, a nawet wstrząsu anafilaktycznego. Niestety, odczulanie (tzw. desensytyzacja) nie daje trwałych efektów, a jedynie czasową tolerancję alergenu. Dlaczego jeszcze osoby z alergią na salicylany powinny unikać leków o znacznej zawartości salicylanów i przejść na dietę aspirynową (tzw. dieta ubogosalicylanowa)? Poznaj niepokojące objawy tego uczulenia i sprawdź, jak ich uniknąć!

Kwas acetylosalicylowy (aspiryna), czyli składnik wielu leków i kosmetyków

Sole i estry kwasu salicylowego znajdują szerokie zastosowanie w medycynie. Salicylany i ich pochodne występują przede wszystkim w niesteroidowych lekach przeciwzapalnych (NLPZ). Podaje się je przy przeziębieniu i infekcjach wirusowych. Z pewnością doskonale wiesz, jak działa aspiryna. Jeżeli dokucza ci alergia na salicylany, lepiej zastąp ją innymi preparatami. Informację o obecności i stężeniu kwasu acetylosalicylowego w składzie znajdziesz na opakowaniu.

Podstawowe objawy alergii na salicylany

Nietolerancja kwasu salicylowego przejawia się na kilka sposobów. Nasilenie objawów zależy od stopnia uczulenia i indywidualnych uwarunkowań układu odpornościowego. Alergia na salicylany objawia się pod postacią:

• pokrzywki na skórze;
• alergicznego nieżytu nosa;
• obrzęku naczynioruchowego;
• wstrząsu anafilaktycznego (w skrajnie silnej postaci alergii).

Astma aspirynowa – co to takiego?

Opisywane przez nas uczulenie przyczynia się do nasilenia ataków astmy oskrzelowej. Szacuje się, że około 28% astmatyków ma ten problem. Pogłębienie choroby dróg oddechowych spowodowane przez substancje zawierające kwas acetylosalicylowy prowadzi do:

• silnych napadów duszności;
• przewlekłego, eozynofilowego nieżytu nosa i zatok;
• powstawania polipów (zwł. wewnątrz nosa).

Takie współistnienie 3 przypadłości jest nazywane triadą aspirynową. Charakteryzuje się ona szczególnie ciężkim przebiegiem astmy, nasilanym przez alergeny salicylanowe.

Uczulenie na salicylany a triada aspirynowa. To trzeba wiedzieć!

Alergia na salicylany przyspiesza pojawianie się objawów ataku astmy. Inne nazwy określające ten sam zespół chorobowy to:

• triada astmatyczna;
• zespół Samtera;
• zespół Widala;
• choroba dróg oddechowych zaostrzana przez NLPZ (ang. NSAIDs – Exacerbated Respiratory Disease – NERD).

Tę szczególną postać astmy najczęściej diagnozuje się u osób po 30. roku życia (częściej u kobiet niż u mężczyzn). Alergicy, którzy są jednocześnie astmatykami, powinni bezzwłocznie zmienić jadłospis. Dieta niskosalicylanowa ma jedno główne założenie – można spożywać nie więcej niż 0,4-200 mg sanicylanów na dobę.

Alergia na salicylany – czego unikać przy objawach nadwrażliwości?

Lista produktów potencjalnie groźnych dla alergików jest bardzo długa. Nietolerancja aspiryny oznacza konieczność poszukania alternatywy dla wszystkich środków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Do tego dochodzą zmiany w żywieniu i prawdopodobnie także rewolucja w kosmetyczce. Życie z alergią na salicylany wymaga niemałych wyrzeczeń. Co musisz wyłączyć ze swojej diety, jeśli masz ten problem?

Salicylany w żywności. Dieta eliminacyjna dla osób z alergią na salicylany

Jeśli chodzi o jadłospis w przypadku tego schorzenia, „czarna lista” dla alergików jest stosunkowo długa. Uczulająca salicylina występuje głównie w takich produktach spożywczych, jak:

• owoce – winogrona, jeżyny, porzeczki, śliwki, jabłka, truskawki, maliny, wiśnie, pomarańcze, nektarynki;
• orzechy – ziemne, włoskie, brazylijskie, pistacjowe, kokosowe, migdały, makadamia;
• warzywa – pomidory, ogórki, brokuły, cykoria, rzodkiewka, słodka kukurydza, oliwki, szpinak, papryka;
• przyprawy i zioła – sproszkowane curry, kurkuma, cynamon, mięta, oregano, bazylia, majeranek, gałka muszkatołowa, tymianek, rozmaryn, estragon, koper szałwia, anyż, kminek, pieprz turecki, nasiona sezamu i selera;
• napoje – większość alkoholi, kwa, herbata (zwłaszcza miętowa), coca-cola itp.

Osoby nietolerujące produktów z pochodnymi kwasu salicylowego powinny także szczególnie uważać na drożdżówki, cukierki, miody, sosy i żywność wysokoprzetworzoną. Po potwierdzeniu alergii na salicylany przez lekarza najlepiej poprosić dietetyka o szczegółowe wskazówki żywieniowe. Samodzielne testowanie tolerancji organizmu na alergeny to nigdy nie jest dobry pomysł.

Salicylany w kosmetykach. Które preparaty mają dużo alergenów?

Nadwrażliwość na aspirynę często wiąże się ze zmianą codziennych nawyków pielęgnacyjnych. Salicylany występują powszechnie w wielu produktach przemysłu kosmetycznego. Do tej kategorii należą:

• żele do oczyszczania twarzy;
• balsamy pielęgnujące cerę;
• peelingi;
• kremy matujące;
• niektóre pasty do zębów o miętowym smaku;
• płyny do płukania ust;
• demakijaże;
• przeciwłupieżowe szampony i odżywki do włosów;

Statystycznie największe stężenie kwasu acetylosalicylowego mają środki przeznaczone do pielęgnacji skóry mieszanej, tłustej i trądzikowej. Nie pozostaje ci nic innego, jak tylko uważne studiowanie etykiet kosmetyków przed zakupem. Preparaty zawierające salicylany nie są bowiem oznaczane w żaden specjalny sposób i nic nie wskazuje na to, by w przyszłości miało się to zmienić.

Jakie leki przeciwbólowe są polecane alergikom zamiast aspiryny?

Co robić, kiedy alergia na salicylany wywołuje uciążliwe objawy natychmiast po zażyciu aspiryny? Najczęściej wskazuje się na paracetamol jako stosunkowo bezpieczny dla uczulonych. Jednak specjaliści mają tutaj istotne zastrzeżenia. Przy zażywaniu tego leku istnieje 5-procentowe ryzyko wystąpienia duszności i innych efektów niepożądanych (takich jak po zastosowaniu NLPZ przez osobę uczuloną). Ważne są więc proporcje. Dobowa dawka paracetamolu u uczulonych na aspirynę nie powinna przekraczać 1000 mg. Jak zwiększyć bezpieczeństwo zażywania leku? Kilka pierwszych dawek należy przyjąć w placówce zapewniającej pomoc medyczną w razie wystąpienia silnych reakcji alergicznych.

Jak jest diagnozowana alergia na salicylany?

Rozpoznanie nadwrażliwości na salicylany najczęściej ma miejsce podczas wywiadu medycznego. Przeprowadzanie ukierunkowanych testów czy prób prowokacyjnych wciąż należy do rzadkości. Dodatkowe badania zleca się u pacjentów z bogatą historią silnych reakcji alergicznych. Musisz stosować się do wielu ograniczeń, jeśli specjaliści stwierdzą:

• uczulenie na salicylany;
• nadwrażliwość na leki, kosmetyki i produkty spożywcze z pochodnymi kwasu salicylowego.

Czy warto udać się na odczulanie, aby zyskać przynajmniej czasową tolerancję? Decyzja należy do ciebie! Miej świadomość, że alergia na salicylany nigdy całkowicie nie ustąpi. Może co najwyżej chwilowo przybrać łagodniejszą postać.