Alergia na mleko, uczulenie na białka mleka krowiego czy nietolerancja laktozy? Jak rozpoznać przyczynę problemów?

Alergia na mleko może dawać niepokojące objawy ze strony układu pokarmowego. Problem najczęściej dotyczy niemowląt i małych dzieci, a odpowiednio leczone uczulenie zazwyczaj mija z wiekiem. Jakie objawy mogą świadczyć o rozwoju alergii na mleko? Sprawdź!

Czym jest alergia na mleko i co różni ją od nietolerancji na mleko? Ta pierwsza może mieć różny stopień nasilenia, jednak (jak każda taka reakcja układu immunologicznego) niesie za sobą ryzyko wystąpienia groźnego dla życia wstrząsu anafilaktycznego. Istotne kwestie przy tym problemie to diagnostyka i stosowanie się do zaleceń lekarza. Najskuteczniejszą metodą radzenia sobie z alergią na mleko jest stosowanie diety eliminacyjnej, czyli wykluczenie z jadłospisu produktów mlecznych. Sprawdź, czy mleko krowie może ci szkodzić i czym je zastąpić!

Alergia na mleko – czym jest?

Alergia na mleko krowie dotyka głównie niemowlęta i dzieci do 3. roku życia. Skąd się bierze?

1. Alergenem jest białko mleka (głównie kazeina).
2. Organizm traktuje je jako intruza, identycznie jak w przypadku wirusów czy bakterii, dlatego chce je wyeliminować.
3. Układ immunologiczny próbuje zwalczyć białko mleka, stąd reakcja alergiczna.
4. Może ona przybrać różną formę, a objawy to problemy oddechowe (sapka u niemowląt), katar, a przede wszystkim ból brzucha, męczące kolki u najmłodszych, biegunki i wymioty.

Często występują objawy skórne:

• suchość skóry;
• wypryski;
• zmiany zapalne;
• zaczerwienienie.

Problemy dermatologiczne dotyczą niemal połowy dzieci z alergią na krowie mleko. Nieleczona choroba może prowadzić m.in. do rozwoju astmy.

Alergia na mleko a nietolerancja laktozy

Należy rozróżnić alergię na mleko od problemów z przyswajaniem węglowodanów. W pierwszym przypadku zachodzi reakcja na białko będące alergenem, w drugim zaś niemożliwe jest prawidłowe trawienie laktozy. Dlaczego organizm nie radzi sobie z rozkładaniem laktozy? Przyczyną jest brak enzymu – laktazy. Objawy w obu przypadkach są podobne:

• biegunki;
• wzdęcia;
• uczucie przepełnienia.

Pierwszym krokiem do powrotu do zdrowia jest wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych. Dzięki nim da się ustalić przyczynę zaburzeń w pracy układu pokarmowego czy pojawiających się wysypek.

Alergia na białka mleka – objawy uczulenia na mleko

Nadwrażliwość na białka mleka jest jedną z najbardziej kłopotliwych alergii, zwłaszcza w przypadku niemowląt. To uciążliwy problem zarówno dzieci karmionych piersią, jak i mlekiem modyfikowanym. Występują tutaj bardzo nieprzyjemne objawy – zwłaszcza kolka, będąca utrapieniem wielu rodziców. Co jeszcze powinno zaniepokoić? Są to różnego rodzaju objawy ze strony układu oddechowego (sapka spowodowana zatkanym nosem, nieżyt nosa, trudności z oddychaniem). Choć zdarzają się rzadziej niż problemy z układem trawiennym, bywają niebezpieczne, głównie w przypadku najmłodszych alergików.

Pozostałe objawy alergii na mleko

Nietypowe objawy alergii pokarmowej to stany zapalne gardła, spojówek, a także pogorszenie jakości snu. Bardziej wrażliwie osoby mogą cierpieć z powodu migren, bólów mięśniowych i ogólnego gorszego samopoczucia. Jeśli podejrzewasz, że ty lub twoja pociecha ma alergię, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Najprawdopodobniej konieczne będzie przeprowadzenie specjalistycznych badań.

Diagnostyka i terapia alergii na mleko

Osobom z alergią często pomaga wyeliminowanie mleka i produktów mlecznych z diety. Kobiety karmiące piersią muszą radykalnie zmienić swoje nawyki żywieniowe. Trzeba zrezygnować z przetworów mlecznych i artykułów spożywczych, które mogą zawierać uczulające białka. Jeśli stan zdrowia dziecka nie poprawi się, należy zrezygnować z kolejnych produktów (ryb, orzechów itp.). Dalszy brak efektów powinien skłonić cię do wizyty u pediatry, który może zalecić dodatkowe badania.

Zmiany w żywieniu dzieci i niemowląt

U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym wprowadza się specjalną mieszankę – hydrolizat białek mleka. Jego składniki zawierają krótsze łańcuchy peptydowe o znacznie mniejszym stopniu uczulania. Wśród tych preparatów znaleźć można mieszanki bezlaktozowe lub o niewielkiej zawartości węglowodanu. Podaje się je dzieciom cierpiącym z powodu niemożności trawienia laktozy. W najcięższych przypadkach stosuje się mieszanki aminokwasowe zawierające jedynie pojedyncze aminokwasy.

Jak szukać przyczyny alergii?

Dzieci, które ukończyły 3. rok życia, mogą przejść testy skórne potwierdzające lub wykluczające alergię na mleko (dla młodszych badanie jest niemiarodajne). Inną metodą diagnozowania problemu jest przeprowadzenie badania krwi – sprawdzany jest poziom przeciwciał IgE. Specjaliści zalecają również tzw. testy prowokacyjne, które pomagają zweryfikować, które produkty są źle tolerowane przez organizm.

Charakterystyka bezmlecznej diety dziecka

Mleko zawiera białka, z którymi nie każdy organizm sobie radzi, dlatego konieczne może być całkowite wyeliminowanie go z diety. Oznacza to niespożywanie wszelkich produktów zawierających choćby niewielkie ilości alergizującego białka. Modyfikując swój jadłospis, pamiętaj o suplementacji np. wapnia. Jest to szczególnie istotne w przypadku matek karmiących naturalnie. Choć mleko matki jest najbardziej korzystnym pokarmem dla dziecka, bywa, że przedostające się do niego substancje są źródłem niepożądanych reakcji. Musisz zatem obserwować malucha i ewentualnie zmodyfikować menu w okresie laktacji.

Co jeść, gdy produkty mleczne szkodzą?

Skoro drogą do zdrowia ma być odstawienie mleka i jego przetworów, czym wypełnić lukę w jadłospisie? Na jakich produktach spożywczych oprzeć menu? Przy alergii na mleko musisz zwracać szczególną uwagę na skład produktów. W diecie mogą się znaleźć:

• kasze;
• żółtka jaj;
• owoce i soki owocowe;
• warzywa;
• oleje roślinne i bezmleczne masła;
• domowe galaretki i kisiele;
• herbata;
• sorbety;
• napoje roślinne (owsiane, kokosowe, ryżowe);
• mleko sojowe.

Produkty zakazane na diecie bezmlecznej

W prawidłowo skomponowanym bezmlecznym menu osób dorosłych i dzieci nie powinny znaleźć się następujące produkty:

• kefiry, jogurty, maślanki, śmietany;
• sery żółte, białe, pleśniowe, topione;
• pieczywo pszenne, chleb tostowy;
• wyroby cukiernicze;
• chałki, płatki śniadaniowe;
• parówki, pasztety, konserwy.

Podczas zakupów musisz uważnie czytać etykiety i sprawdzać skład. Czujność powinno wzbudzić zwłaszcza kilka składników, czyli mleko w proszku, serwatka, żelatyna wołowa.

Marsz alergiczny – następstwo nieleczonej choroby

Marsz alergiczny to sytuacja, gdy z jednej choroby przechodzisz w kolejną. To oznacza, że jeśli u twojego dziecka wystąpiła alergia na np. białko serwatkowe, w przyszłości może rozwinąć się astma oskrzelowa. Ryzyko jest 2-4 razy większe niż wśród zdrowych dzieci. Kluczową rolę odgrywa jak najwcześniejsze rozpoznanie choroby i wdrożenie leczenia. Większe prawdopodobieństwo rozwoju alergii na składniki mleka dotyczy też dzieci, których rodzice zmagają się z uczuleniem. Obciążenie rodzinne zwiększa ryzyko do 80%.

O rozwoju nadwrażliwości decydują czynniki genetyczne i środowiskowe. Aby zapobiegać problemowi, ważne jest stopniowe i prawidłowe rozszerzanie diety dziecka. Co to oznacza dla żywienia niemowląt? Zbyt wczesne podawanie produktów, które mogą uczulać, jest szkodliwą praktyką. Wciąż podkreśla się także zalety podawania najmłodszym mleka matki. Istotna jest także dieta kobiet w ciąży i okresie laktacji. Podczas gdy alergia może ustąpić lub przejść w inną, nietolerancja laktozy diagnozowana wśród niemowląt najczęściej skutkuje trwałymi problemami z trawieniem węglowodanu w przyszłości.