Kiedy wykonywać testy alergiczne skórne? Jak przebiega diagnostyka testami skórnymi płatkowymi i punktowymi?
Testy alergiczne skórne to najczęstsza metoda badania pacjentów pod kątem występowania uczulenia. Lekarz zaczyna diagnozę od wywiadu, a następnie dobiera odpowiednią metodę badania dla sytuacji pacjenta. Jak przebiegają testy skórne na alergie i ile kosztują?
Alergia to jedno z najczęstszych schorzeń cywilizacyjnych XXI wieku. Na jej powstawanie wpływa wiele czynników – zanieczyszczone środowisko naturalne, nawożenie warzyw i owoców, sztuczne polepszanie żywności. Dodatkowo wiele osób żyje w ciągłym stresie, nie zważając na to, by odpowiednio dbać o swój organizm. W efekcie może dojść do różnych nieprawidłowości układu odpornościowego. Testy alergiczne skórne są doskonałym narzędziem na odnalezienie alergenów, na które twój organizm reaguje w niepożądany sposób. Sprawdź, na czym polegają!
Jakie są objawy alergii?
Symptomy alergii łatwo pomylić ze zwykłym przeziębieniem. Niepokojącymi sygnałami, które możesz zauważyć w swoim ciele, są:
- katar sienny;
- łzawienie oczu oraz światłowstręt;
- kichanie;
- swędzenie nosa;
- świąd skóry;
- rumień;
- duszności i kaszel;
- rozwolnienie;
- ból brzucha.
Najczęstsze alergeny
Substancje, które powodują reakcje alergiczne, same w sobie wcale nie są szkodliwe. Do najczęściej spotykanych alergenów należą:
- roztocza kurzu domowego;
- pyłki roślin kwitnących;
- składniki niektórych kosmetyków;
- sierść i wydzieliny zwierząt;
- niektóre substancje spożywcze.
Dolegliwości alergiczne pojawiają się niemalże natychmiast po kontakcie z czynnikiem uczulającym. W ciele pojawia się większe zagęszczenie przeciwciał IgE. Czasem objawy tym powodowane mogą być znacznie bardziej poważne i powodować wstrząs anafilaktyczny. Dlatego też rozpoznanie alergii jest tak ważne. Jedną z metod, która skutecznie umożliwia diagnozę, są testy alergiczne skórne.
Testy alergiczne skórne – diagnostyka alergii
Jeżeli zauważyłeś u siebie któreś z powyższych dolegliwości, najlepiej udać się do lekarza rodzinnego lub alergologa na konsultację. Specjalista prawdopodobnie skieruje cię na wykonanie testów alergologicznych. Dopiero na podstawie uzyskanych wyników można ustalić, jakie powinno być dalsze postępowanie.
Rodzaje testów alergologicznych
Alergię można zdiagnozować metodami: prowokacyjną, eliminacyjną, badaniem próbki krwi lub testami skórnymi. Te ostatnie stanowią najstarszy i wciąż jeden z najbardziej skutecznych sposobów badań. Pozwalają na ocenę reakcji skóry na kontakt z konkretnym alergenem. Badania laboratoryjne krwi są co prawda bardziej precyzyjne i pozwalają na przebadanie większej ilości próbek w jednym czasie, jednakże skórne testy dają niemal natychmiastowe wyniki. W dodatku ich wykonanie wiąże się z niższym kosztem.
Skórne testy punktowe
Jest to najczęściej wykorzystywana metoda testów skórnych. Zestaw kilku potencjalnie szkodliwych dla pacjenta substancji zostaje naniesiony na skórę – zwykle na przedramię lub plecy. W miejscu kontaktu wykonuje się nakłucie, aby umożliwić szybszy, bezpośredni kontakt. Ilość i rodzaj testowanych w ten sposób alergenów zależy od wcześniej przeprowadzonego wywiadu z pacjentem. U dorosłego człowieka możliwe jest sprawdzenie maksymalnie 12 substancji jednocześnie.
Jak przebiega test punktowy?
Takie testy alergiczne skórne wymagają zastosowania pewnych środków kontrolnych. Używa się do tego roztworu histaminy i soli fizjologicznej. Wystarczy już tylko 5–20 minut, aby zauważyć efekty uczulenia. Metoda ta jest skuteczna dla alergii u osób, u których reakcja obejmuje zmiany skórne. Możliwe jest też powstanie uczucie swędzenia lub innych nieprzyjemnych odczuć skórnych.
Badanie śródskórne
Lekarz może też zalecić ci wykonanie śródskórnego testu alergicznego. Podczas jego przebiegu używa się strzykawki, by wprowadzić płyn z alergenem pod skórę. Jest to jednak rzadko stosowana metoda, którą przeprowadza się tylko w warunkach szpitalnych, pod ścisłą kontrolą lekarzy.
Naskórkowe testy płatkowe
Test płatkowy również zaliczany jest do testów alergicznych skórnych, choć odbywa się w nieco inny sposób. Potencjalnie drażniące alergeny aplikowane są na specjalnie do tego przeznaczone plastry. Lekarz przykleja je pacjentowi na plecy lub ramiona. Plastry pozostawiane są na skórze 24 godziny. Jeżeli w tym czasie nic się nie wydarzyło – oznacza to wynik ujemny, czyli brak alergii na zaaplikowane substancje. Przy wyniku dodatnim testu kontaktowego, mogą pojawić się bąble, wysypka, zaczerwienienia, grudki, świąd itp.
Przeciwwskazania i przygotowania do badania
Skórne testy alergiczne nigdy nie powinny być wykonywane, gdy u pacjenta aktualnie występuje ostry stan zapalny skóry. Nie powinno być też na niej żadnych widocznych zmian chorobowych ani podrażnień. Powierzchnia skóry musi być czysta i pozbawiona wszelkich maści sterydowych. Nie później niż 7 dni przed badaniem należy odstawić zażywane leki przeciwhistaminowe.
Do pozostałych przeciwwskazań należą:
- infekcja bakteryjna lub wirusowa w terminie około 3 tygodni od wykonania badania;
- przyjmowanie antybiotyków w okresie 3 tygodni od badania;
- ciężki napad astmy lub ataku anafilaktycznego 6 tygodni przed przeprowadzeniem testu;
- ciąża;
- nasilenie się objawów typowych dla uczulenia w planowanym dniu badania.
Skórne testy alergiczne zrobione… i co dalej?
Po otrzymaniu wyników można przejść do leczenia alergii. Nie należy działać w tym kierunku samemu, ponieważ schorzenia alergiczne mogą być mylone z chorobami dermatologicznymi lub układowymi. To lekarz podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu, na podstawie wyników otrzymanych z testów alergicznych skórnych lub laboratoryjnych.
Alergia – leczenie
W pierwszej kolejności należy oczywiście odstawić alergen wywołujący reakcję. Może to być jakiś produkt pokarmowy, kosmetyk lub lek. Sprawa komplikuje się nieco bardziej w przypadku alergenów wziewnych, takich jak kurz lub pyłki roślin. W ich przypadku najlepsze będzie leczenie farmakologiczne lub odczulanie. Druga z wymienionych metod polega na stopniowym przyzwyczajaniu organizmu do coraz większych dawek alergenu, aż do wytworzenia na niego odporności.
Testy alergiczne skórne to jeden z pewniejszych sposobów na wykrycie uczulenia objawiającego się reakcją na skórze. Istnieje kilka różnych sposobów na diagnozowanie alergii metodami skórnymi. Udaj się do lekarza lub gabinetu alergologicznego, aby specjalista pomógł ci wybrać najlepszy z nich. Na podstawie otrzymanych wyników będziesz mógł od razu rozpocząć odpowiednie leczenie.